Zienswijze tegen GGO IM-MV 16-003 t/m GGO IM-MV 16-007.

Ontwerpbeschikking (zijn niet alle 5 gelijk, in Utrecht, in het Prinses Máxima Centrum, een kinderziekenhuis, is het de bedoeling dat kankerpatiëntjes zullen deelnemen aan de gentechproeven.)

Beschikking Alle Beschikkingen zijn verder gelijk, deze is van het Prinses Máxima Centrum, kinderziekenhuis.

Alle verdere ontwerpbeschikkingen en verdere info, zie de database Ministerie, kllik hier.


Waar gaat het over?

29.02.2016

COGEM: Klinische studie met lentiviraal getransduceerde T-cellen tegen B-cel maligniteiten

(CGM/160229-01)

De COGEM is gevraagd te adviseren over de milieurisico’s van een klinische studie in patiënten met B-cel kanker. De patiënten worden behandeld met eigen T-cellen die in het laboratorium genetisch gemodificeerd zijn met behulp van een lentivirale vector. Hierdoor krijgen deze T-cellen een zogenaamde chimere antigen receptor (CAR) op hun celoppervlak die hun in staat stelt de B-cellen te herkennen en te vernietigen. 
Risico’s die bij deze klinische studie kunnen optreden, hebben met name betrekking op de eventuele vorming en verspreiding van replicatiecompetent lentivirus (RCL), de aanwezigheid van vrije virusdeeltjes in het te testen medische product en de effecten van de mogelijke verspreiding van de gg-T-cellen in het milieu. Meer>

Wat zijn B-cellen?

Wat zijn T-cellen?

Mogelijk zullen dus jonge kankerpatiëntjes vanaf 2 jaar en ouder ook deelnemen (uiteraard met toestemming van de ouders) aan de gentechtherapieproeven in het Prinses Máxima Centrum (kinderziekenhuis), te Utrecht. (zie pagina 6 van de aanvulling van de aanvraag).Gegevens producent en hier voor de leeftijden ) zie vooral de 2de verbeterde aanvulling hier onderaan.

Lees ook: New York Times: Immune System, Unleashed by Cancer Therapies, Can Attack OrgansBy MATT RICHTEL DEC. 3, 2016


Onze zienswijze en open brief:

Staatssecretaris van IenM, Mevr. S.A.M. Dijksma

T.a.v. RIVM/VSP/Bureau GGO

Postbus 1

3720 BA Bilthoven

Lelystad, 31 oktober 2016.

Geachte mevrouw Dijksma,

Zienswijze en open brief

Wij maken via deze zienswijze bezwaar tegen de ontwerpbeschikking vanwege de vergunningaanvraag van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, te Utrecht, het Academisch Medisch Centrum, te Amsterdam, het Erasmus Medisch Centrum, te Rotterdam, het Prinses Máxima Centrum, te Utrecht en het Universitair Medisch Centrum Groningen, te Groningen.

Vergunningaanvraag

Op 15 april 2016 heeft het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (hierna: IenM) van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, te Utrecht, het Academisch Medisch Centrum, te Amsterdam, het Erasmus Medisch Centrum, te Rotterdam, het Prinses Máxima Centrum, te Utrecht en het Universitair Medisch Centrum Groningen, te Groningen, vergunningaanvragen op grond van het Besluit genetisch gemodificeerde organismen milieubeheer 2013 (hierna: Besluit ggo) ontvangen voor introductie in het milieu van genetisch gemodificeerde organismen. De aanvragen zijn geregistreerd met de kenmerken GGO IM-MV 16-003, GGO IM-MV 16-004, GGO IM-MV 16-005, GGO IM-MV 16-006 en GGO IM-MV 16-007. De aanvragen betreffen klinische studies in patiënten met B-cel maligniteiten, waarbij autologe T-cellen van de patiënten ex vivo getransduceerd (genetische modificatie) worden met een retrovirale vector. Deze vector brengt een transmembrane, chimere anti-CD19 receptor tot expressie. De getransduceerde T-cellen worden weer teruggegeven aan de patiënten met als doel het opwekken van een afweerreactie tegen de B-cel maligniteiten. De werkzaamheden zijn voorgenomen plaats te vinden in de gemeenten Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Groningen. Kennisgevingstekst.

Opvallend:

Het eerste wat opvalt is dat er in de online database momenteel geen enkele brief met de aanvraag te vinden is.

Ernstige virussen gebruikt.

Re Question 10: Section A2.1 of the revised application now clearly states from which retrovirus the viral vector has been derived with the insertion of the following sentences: “the viral vector used is derived from Moloney Murine leukemia virus (MoMLV), a Group VI virus from the retroviridae family and genus gammaretrovirus. The envelope is derived from the Gibbon Ape Leukemia Virus (GaLV ), a Group VI virus from the retroviridae family and genus gammaretrovirus.”

RE: IM-MV 16-007 RESPONSES TO GMO QUESTIONS ON KTE-C19

 Wij dringen er bij u op aan geen toestemming te verlenen voor dit klinisch onderzoek met gentherapeutica , te veel is te onzeker. Want we lezen in enkele recente papers, die door de ziekenhuizen aan u zijn verstuurd het volgende:

Kinetic Analyses of Stability of Simple and Complex Retroviral Vectors

Fumiko Higashikawa and Lung-Ji Chang1

Department of Molecular Genetics and Microbiology, Powell Gene Therapy Center and University of Florida Brain Institute,

College of Medicine, University of Florida, Gainesville, Florida 32610-0266

Received September 8, 2000; returned to author for revision October 13, 2000; accepted November 7, 2000; published online January 5, 2001

Simple and complex retroviral vectors derived from Moloney murine leukemia virus (MLV) and human immunodeficiency virus type 1 (HIV-1), respectively, are useful tools for gene transfer studies . However, factors affecting the stability of these vectors have not been carefully investigated.

Chemotherapy-Refractory Diffuse Large B-Cell Lymphoma

and Indolent B-Cell Malignancies Can Be Effectively

Treated With Autologous T Cells Expressing an Anti-CD19

Chimeric Antigen Receptor

James N. Kochenderfer,  2015

 One patient died suddenly as a result of an unknown cause 16 days after cell infusion . CAR T cells were detected in the blood of patients at peak levels, ranging from nine to 777 CAR-positive T cells/L.

SURVEY AND SUMMARY

Molecular mechanisms of retroviral integration site

selection

Mamuka Kvaratskhelia1,*, 2014

 Clinical benefits were achieved in 17 of 20 patients who displayed transgene expression, restoration of T-cell function and long-termimmunological correction . Unfortunately, severe adverse events occurred in five of the 20 patients, who developed leukemia (158). The associated cancer in these patients was linked to the insertion of MoMLV-based vectors near the LMO-2 protooncogene

in four instances and near the CCND2 protooncogene in the remaining case (26–28).

We lezen in de Milieurisicoanalyse o.a.:

39 . Na infectie van de T-cel zal de virale vector op een willekeurige plek in het gastheer genoom integreren. Hierdoor bestaat de kans op ontregeling van genen betrokken bij proliferatie waardoor T-cel tumoren kunnen ontstaan . Er zijn geen aanwijzingen n.a.v. meerdere klinische studies voor kwaadaardige transformatie van gammaretroviraal getransduceerde mature T-cellen (A2.16, A5.1)

47. De getransduceerde T-cellen kunnen niet vanuit de patiënt in het milieu terecht komen via speeksel, urine of feces. De cellen zijn aanwezig in het bloed, de lymfe knopen en het beenmerg van de patiënt. De cellen kunnen vanuit de patiënt in het milieu terechtkomen via bloed. Dit kan zich voordoen bij afname van bloed of bij verwondingen waarbij een open wond ontstaat (A2.17, A4.6, A5.3)

48 . Het KTE-C19 cel product kan verspreid worden naar derden via accidentele injectie (A2.17, A5.3)

61. De getransduceerde T-cellen welke CAR-19 tot expressie brengen kunnen in de patiënt een afweerreactie opwekken tegen B-cel maligniteiten en normale B cellen . Dit kan leiden tot tijdelijke B cel aplasie en een verhoogde kans op infecties (A2.16)

62. KTE-C19 kan immunogeen zijn en patiënten kunnen een immuunrespons tegen de ScFV (single chain fragment variable) opwekken. Dit kan mogelijk leiden tot rejectie van de toegediende cellen (A2.16)

63. Na KTE-C19 infusie kunnen patiënten cytokine-release syndroom (CRS) ontwikkelen, ten gevolge van het vrijkomen van grote hoeveelheden cytokines door cellen in nabijheid van de tumor . Behandeling met antistoffen gericht tegen de interleukine 6 receptor is toegepast om CRS symptomen effectief te bestrijden (A2.16)

64. Neurotoxiciteit (bijvoorbeeld hallucinaties, verwarring, afasie) in diverse gradaties van ernst kan voorkomen na behandeling met KTE-C19, echter dit verdwijnt binnen een aantal dagen, al dan niet ondersteund met medicatie (A2.16)

Opmerking:

De fragmenten uit de papers en de milieurisicoanalyse baren ons ernstige zorgen. Moet men patiënten die het toch al moeilijk hebben dit allemaal aandoen? Krijgen zij de risico’s wel te horen? Is er voldoende transparantie? Niemand wil toch proefkonijn zijn? Lees ook de onthutsende fragmenten over wetenschappelijke papers en fraude onderaan bij “verwijzingen”: “‘A lot of what is published is incorrect.’ .

We verwijzen hierbij nogmaals naar de proef uit 2012 in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Amsterdam.

Datum, 11 december 2012. Betreft: Verslag van verrichte werkzaamheden voor IM 11-001.

Op 13 oktober kreeg de patiënt onverwachts ernstige gezondheidsklachten en op 17 oktober is de patiënt vervolgens overleden. Zie onderstaande beschrijving die is opgesteld door de behandelend arts: fragment.

Until today all bacterial cultures (blood, BAL, Iiquor, ascites) remained negative (no growth). Therefore, a bacterial septic shock could not be proven. Another possible cause for the cardiac arrest was cyclophosphamide induced cardiac toxicity, which occasionally occurs in patients treated with high-dose cyclophosphamide. Unfortunately, the signs of heart injury due to chemotherapy are not specific. Therefore, It is impossible to prove that chemotherapy induced cardiac toxicity did cause the cardiac arrest. The other possibility of a causal relation with the infused TCR gene modified T cells can also not be excluded. knip

In conclusion: patient died of severe brain damage and multi-organ failure after cardiac arrest caused by septic shock or cytokine release syndrome after high-dose non-myeloablative chemotherapy, infusion of TCR transduced T cells and low dose interleukin-2 injections.

Wij ondersteunen de volgende stelling:

Richard Strohman is an eminent scientist and former Chair of the Department of Molecular and Cell Biology at Berkeley who stated the problem this way:

When you insert a single gene into a plant or an animal, the technology will work you’ll get the desired characteristic. But you will also have produced changes in the cell or the organism as a whole that are unpredictable. Genes exist in networks, interactive net- works which have a logic of their own and the fact that the industry folks don’t deal with these networks is what makes their science incomplete and dangerous. We are in a crisis position where we know the weakness of the genetic concept, but we don’t know how to incorporate it into a new, more complete understanding .

Bron: http://www.davidsuzuki.org/david/downloads/David_Suzuki_Biotech_essay.pdf

Patiënten moeten geholpen worden, mensen moeten gewaarschuwd worden tegen kankerverwekkende stoffen.

Natuurlijk moeten mensen geholpen worden. Maar er zijn ook alternatieve therapieën die kansrijk zijn en verder onderzocht zouden moeten worden.

Ook zouden mensen gewaarschuwd moeten worden voor schadelijke, kankerverwekkende stoffen*, die zich rondom ons bevinden, zoals geïmpregneerde wolmanzouten schuttingen, dito speeltoestellen, picknicktafels e.d. die Chroom VI en arseen bevatten, en tegen bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen zoals glyfosaat dat voorkomt in de urine van vrijwel elke EU en USA burger en ook in moedermelk in de USA.** Glyfosaat en AMPA bevinden zich in talrijke (vooral uit de USA ge-importeerde producten, die vaak geen verplichte labeling hebben, waarop staat dat het product GMO’s bevat of daarvan is gemaakt, en dit vanwege paralelle import), producten die genetisch zijn gemanipuleerd.*** Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de Verenigde Naties stelt in een gepubliceerd rapport dat de onkruidbestrijder glyfosaat mogelijk kankerverwekkend is.

“Any politician or scientist who tells you these (GMO) products are safe is either very stupid or lying.” David Suzuki. http://www.davidsuzuki.org/

Hoogachtend,

Miep Bos, woordvoerster van De Gentechvrije Burgers, Europees Consumentenplatform (The European GMO-free Citizens).

Lelystad

www.gentechvrij.nl

Deze zienswijze/open brief is ook te vinden via

Verwijzingen: “‘A lot of what is published is incorrect.’

We lezen onderstaande fragmenten en dringen er bij u op aan om deze vergunningen niet te verlenen vanwege de volgende onthullingen:

Warning: what follows could forever alter your view of published science.

We begin with quotes from two editors of prestigious science journals.  These people have read, pawed over, analyzed, and dissected more science studies than 1000 bloggers taken together ever will.

One : Richard Horton, editor-in-chief, The Lancet, in The Lancet , 11 April, 2015, Vol 385, “Offline: What is medicine’s 5 sigma?” :

“The case against science is straightforward: much of the scientific literature, perhaps half, may simply be untrue. Afflicted by studies with small sample sizes, tiny effects, invalid exploratory analyses, and flagrant conflicts of interest, together with an obsession for pursuing fashionable trends of dubious importance, science has taken a turn towards darkness…

“The apparent endemicity of bad research behaviour is alarming. In their quest for telling a compelling story, scientists too often sculpt data to fit their preferred theory of the world. Or they retrofit hypotheses to fit their data. Journal editors deserve their fair share of criticism too. We aid and abet the worst behaviours. Our acquiescence to the impact factor fuels an unhealthy competition to win a place in a select few journals. Our love of ‘significance’ pollutes the literature with many a statistical fairy-tale…Journals are not the only miscreants. Universities are in a perpetual struggle for money and talent…”

Two: Marcia Angell, former editor of The New England Journal of Medicine , in the NY Review of Books, January 15, 2009, “Drug Companies & Doctors: A Story of Corruption” :

“It is simply no longer possible to believe much of the clinical research that is published, or to rely on the judgment of trusted physicians or authoritative medical guidelines. I take no pleasure in this conclusion, which I reached slowly and reluctantly over my two decades as an editor of The New England Journal of Medicine.”

Three : John PA Ioannidis, Department of Hygiene and Epidemiology, University of Ioannina School of Medicine, Ioannina, Greece, and Institute for Clinical Research and Health Policy Studies, Department of Medicine, Tufts-New England Medical Center, Tufts University School of Medicine, Boston, Massachusetts, in PLoS Medicine , August 30, 2005, “Why Most Published Research Findings Are False” :

“There is increasing concern that most current published research findings [in all scientific fields] are false… a research finding is less likely to be true when the studies conducted in a field are smaller; when effect sizes are smaller…when there is greater financial and other interest and prejudice; and when more teams are involved in a scientific field in chase of statistical significance. Simulations show that for most study designs and settings, it is more likely for a research claim to be false than true. Moreover, for many current scientific fields, claimed research findings may often be simply accurate measures of the prevailing bias…There is increasing concern that in modern research, false findings may be the majority or even the vast majority of published research claims. However, this should not be surprising. It can be proven that most claimed research findings are false.”

Four : Back to Richard Horton, editor-in-chief of The Lancet.  In the same editorial quoted above, Horton makes reference to a recent symposium he attended at the Wellcome Trust in London.  The subject of the meeting was the reliability of published biomedical research.  His following quote carries additional force because he and other attendees were told to obey Chatham House rules—meaning no one would reveal who made any given comment during the conference.   

Horton: “‘A lot of what is published is incorrect.’ I’m not allowed to say who made this remark [at the conference] because we were asked to observe Chatham House rules. We were also asked not to take photographs of slides. Those who worked for government agencies pleaded that their comments especially remain unquoted, since the forthcoming UK election meant they were living in ‘purdah’—a chilling state where severe restrictions on freedom of speech are placed on anyone on the government’s payroll. Why the paranoid concern for secrecy and non-attribution? Because this symposium—on the reproducibility and reliability of biomedical research, held at the Wellcome Trust in London last week—touched on one of the most sensitive issues in science today: the idea that something has gone fundamentally wrong with one of our greatest human creations [biomedical science]”. Bron: To science bloggers living with mommy by Jon Rappoport. Met toestemming overgenomen.

August 25, 2015 https://jonrappoport.wordpress.com/2015/08/25/to-science-bloggers-living-with-mommy/

* Over kankerverwekkende stoffen:

Uit: Biotechnologie en de dialoog der doven; dertig jaar genetische modificatie in Nederland . Bastiaan C.J. Zoeteman , Miranda Berendsen en Pepijn Kuyper.

 Blz 34 Fragment Dat de aandacht van het publiek voor recombinant-DNA onderzoek toeneemt, blijkt uit de toenemende interesse van kranten en weekbladen die in deze periode, zij het nog mondjesmaat, artikelen over het onderwerp publiceren. Zo wijdt Elseviers Magazine haar titelpagina in augustus 1977 aan het recombinant-DNAonderzoek. 31. Zowel Borst als Reijnders worden aan het woord gelaten. Reijnders stelt dat het nut van de proeven erg klein is en erg ver weg ligt. Hij denkt dat de vooruitgang op bijvoorbeeld het gebied van kankerbestrijding ook op andere manieren te realiseren is.
Borst vindt dat Reijnders “uit zijn nekharen kletst” wanneer Reijnders stelt dat kanker beter bestreden kan worden door alle kankerverwekkende stoffen uit het milieu te verwijderen. Zijn inziens is het zinvoller te achterhalen hoe kanker precies wordt veroorzaakt. Een dieper inzicht in het ontstaan van kanker zou een triomf voor de mensheid zijn. “Ik heb zelf een vast vertrouwen dat het verhoogde inzicht tot veel toepassingsmogelijkheden in de geneeskunde zal leiden.” In Borst en Reijnders zijn twee uitgesproken vertegenwoordigers van de vooruitgangsdenkers en de natuurbewaarders aan het woord. Zie ook http://www.wolmanzouten.nl/

Chroom VI zwaerlijststoffen arsee wolmanzouten
Wolmanzouten, zwartelijststoffen bevattend, is een kankerverwekkend, genotoxisch impregneermiddel, hier geperst in houten rabatdelen. Het arseen lekt uit, zie gele kleur onder het hout. En de Chroom VI wasemt uit als het heeft geregend en de zon er op schijnt en bij mist.

Wolmanzouten, zwartelijststoffen bevattend, is een kankerverwekkend, genotoxisch impregneermiddel, hier geperst in houten rabatdelen. Het arseen lekt uit, zie gele kleur onder het hout. En de Chroom VI wasemt uit als het heeft geregend en de zon er op schijnt en bij mist.

** Drie jaar geleden kwam Friends of the Earth met een onderzoek naar buiten waarin werd vastgesteld dat in 18 Europese lidstaten burgers glyfosaat in hun urine hebben . http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2016/5/Europarlementariers-plassen-glyfosaat-2802449W/ 12-05-2016.

Tijdens de glyfosaat testen die in opdracht van Moms Across America en Sustainable Pulse werden uitgevoerd, werden ook 35 urinemonsters en 21 drinkwatermonsters uit de hele VS geanalyseerd. Daarbij werden in urine glyfosaatniveaus aangetroffen die meer dan 10 keer hoger waren dan in een vergelijkbaar onderzoek in de EU. Ook de aanwezigheid van glyfosaat in drinkwater lag gemiddeld boven de Europese norm. Het Europese onderzoek werd uitgevoerd door Friends of the Earth Europe in 2013 . knip

In de eerste tests die zijn uitgevoerd naar de aanwezigheid van het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat in moedermelk, zijn in drie van de tien monsters hoge doses van het middel aangetroffen. Het onderzoek werd uitgevoerd onder zwangere vrouwen in de VS door de organisaties Moms Across America en Sustainable Pulse. Het onderzoek toont aan dat glyfosaat in het lichaam blijft en de concentraties van het middel toenemen. Deze bioaccumulatie werd tot nu toe ontkend door zowel de industrie als door regulerende overheidsinstanties over de hele wereld. De resultaten van de tests werden door de website Greenmedinfo.com bekend gemaakt . Knip http://www.duurzaamnieuws.nl/bestrijdingsmiddel-glyfosaat-duikt-op-moedermelk/ 20-04-2014 Zie ook https://www.gentechvrij.nl/glyfosaat.html

*** https://www.gentechvrij.nl/DossierJumbo_2.html

De Gentechvrije Burgers worden ondersteund door: Stichting Natuurwetmoeders, Bussum, Stichting Ekopark, Lelystad, Mevr. Wieteke van Dort, Den Haag.


Einde zienswijze.


Staatssecretaris van IenM, Mevr. S.A.M. Dijksma

T.a.v. RIVM/VSP/Bureau GGO

Postbus 1

3720 BA Bilthoven

Lelystad, 20 november 2016.

 

Aanvulling op onze zienswijze en bezwaar tegen de kenmerken GGO IM-MV 16-003, GGO IM-MV 16-004, GGO IM-MV 16-005, GGO IM-MV 16-006 en GGO IM-MV 16-007.

 

Geachte mevrouw Dijksma,

 

Aanvulling zienswijze en open brief

Wij maken via deze aanvulling op onze zienswijze en open brief van 31 oktober jl. nog enkele opmerkingen betreffende de o ntwerpbeschikking vanwege de vergunningaanvraag van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, te Utrecht, het Academisch Medisch Centrum, te Amsterdam, het Erasmus Medisch Centrum, te Rotterdam, het Prinses Máxima Centrum, te Utrecht en het Universitair Medisch Centrum Groningen, te Groningen, omdat wij het volgende lezen:

Patiënten die behandeld zijn worden geïnstrueerd om zowel tijdens als na afloop van hun behandeling af te zien van het doneren van bloed, organen, weefsels en cellen voor transplantatie zodat introductie van de getransduceerde T-cellen in het milieu voorkomen wordt (A5.6, aanvullende informatie 14-07-2016) Milieurisicoanalyse.

Barrièremiddelen

Wij vragen ons af, of er tevens geen gebruik moet worden gemaakt van barrièremiddelen door de patiënten en hun partners ten tijde van en na afloop van de behandeling(en). Er blijft altijd een risico van besmetting bestaan. Dit is spelen met levens en met die van toekomstige generaties. En tevens onzeker hoe dit invloed kan hebben op het milieu in haar geheel. Men weet het gewoon niet en kan het niet voorspellen!

“No known or predicted”

Want we lezen in: Application form Part A – Genetically modified viruses

4. There is no known or predicted potential immediate and/or delayed environmental impact of the

direct and indirect interactions between the GMO and non-target organisms.

5. There are no known or predicted possible immediate and/or delayed effects on human health

resulting from potential direct and indirect interactions of the GMO and persons working with,

coming into contact with or in the vicinity of the GMO release(s).

“No known or predicted” vinden wij grote onzekerheden in zich dragen.

Het gaat bij genetische manipulatie nooit om het inbrengen van één gen, maar het gaat altijd om een trits van genen (Promotor van het merkergen, het merkergen zelf en de Terminator van dit gen; en Promotor van het gen met de gewenste eigenschap, het gen met de gewenste eigenschap en de Terminator daarvan). Deze genen kunnen alleen maar overgebracht worden met behulp van een plasmide, welke nog talloze andere genen bevat. Resultaat is onvoorspelbaar.

De aanwezigheid van antibioticum-resistentie-genen is ongewenst. Daar moet van worden afgezien.

We lezen in de Milieurisicobeoordeling behorend bij aanvraag GGO IM-MV 16-003 blz.7:

16. pLGPS is een vector gebaseerd op de pBR322-afgeleide vector pML. pLGPS bevat de MoMLV 5?LTR, gag en pol eiwitten en een simian virus 40 (SV40) polyadenylering signaal, een bacteriële origin of replication, een ampicilline resistentiegen en het tetracycline resistentiegen .

Er bestaat sinds 2000, een door velen gehuldigde opvatting, dat de aanwezigheid van antibioticum-resistentie-genen ongewenst is – al dan niet tot expressie komend. Ook in de COGEM is dit standpunt vertegenwoordigd.

2.12. Toevoegingsmiddelen die genetisch gemodificeerd zijn of met een GGO zijn geproduceerd, moeten in eerste instantie aan de verordening inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders voldoen en volgens die verordening worden geëvalueerd; pas dan kan de vergunningsprocedure van de hiervoor gestelde verordening worden gestart. Indien GGO’s genen bevatten die resistent zijn tegen in humane of veterinaire geneeskunde gebruikte antibiotica, mogen deze GGO’s niet in het milieu worden geïntroduceerd. Dit standpunt is in een eerder EESC-advies als volgt geformuleerd: „Uit milieu- en gezondheidsoverwegingen is het EESC daarom van mening dat bij de doelbewuste introductie van genetisch gemodificeerde organismen in het milieu hoe dan ook moet worden afgezien van het gebruik van antibioticumresistente markergenen”(2 ). Advies van het Economisch en Sociaal Comité over het „Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende toevoegingsmiddelen voor diervoeding” (COM(2002) 153def. — 2002/0073(COD))

Zie tevens bijlage 2.

En dan nog dit:

“Gentechdebat op scherp”

Opmerkingen n.a.v. het boek “Gentechdebat op scherp” van de COGEM uit 2015:

Blz. 325 en 329 auteur van de geciteerde stukken: Lotte Asveld.

We lezen:

Uitgangspunt 4: Betrek de burger

De COGEM is een expertcommissie en betrekt burgers niet bij haar advisering. Wel worden geïnteresseerden via de website op de hoogte gehouden van de publicaties. Ook bij de signalerende taak worden burgers niet expliciet betrokken. Het informeren van publiek of het organiseren van debat is geen taak van de COGEM. Het inzichtelijk ma- ken van de verschillende perspectieven, belangen, emoties, risicopercepties en ethische overwegingen die een rol spelen in de discussie over ggo’s kan de overheid helpen bij het betrekken van de burger. In de signaleringen worden zoveel mogelijk verschillende perspectieven op een bepaald onderwerp belicht om de besluitvorming van politiek en beleid te faciliteren. 325

Er zijn op papier mogelijkheden voor het betrekken van de burger bij het besluitvormingsproces over vergunningen, maar deze mogelijkheden zijn in de praktijk beperkt door de eisen waaraan zienswijzen of bezwaarschriften moeten voldoen om in behandeling te worden genomen (afbakening term belanghebbende, alleen milieurisico-overwegingen valide). Er zijn mogelijkheden voor bezwaren en zienswijzen bij sommige vergunningen,maar niet voor bredere betrokkenheid of een gesprek. Het bieden van mogelijkheden voor inspraak of bezwaar terwijl hier in de praktijk weinig mee gedaan wordt (c.q. kan worden), kan leiden tot ontevredenheid bij betrokkenen. 329

Dat klopt helemaal, wij worden niet gehoord en zijn ook ontevreden na het indienen van meer dan 80 zienswijzen, beroepschriften etc. te hebben verstuurd naar de diverse ministeries en een aantal keren naar de Raad van State. En dat al bijna gedurende 20 jaar. Wat is er mee gedaan? Na het afschaffen van de Actio Popularis, ZEER WEINIG! https://www.gentechvrij.nl/bezwaren.html

We worden telkens met een kluitje in het riet gestuurd bv. door onze argumenten als niet relevant te bestempelen. En door argumenten die wij aandragen niet te willen begrijpen.

Voorbeelden (willekeurig volgorde):

•  Bij een hoorzitting in 2014, op het ministerie van IenM (over een gentech vaccin bij zeer jonge veulens, IM 09-004/03 ) zouden stichtingen, die mij hadden gemachtigd voor hen op te treden, en De Gentechvrije Burgers als belanghebbend worden aangemerkt.

Dit werd ons door de voorzitter medegedeeld, er waren hierbij meerdere mensen aanwezig, die dit kunnen bevestigen, maar in de uiteindelijke beslissing op bezwaar stond, dat alleen Stichting Ekopark belanghebbende was.

De proef zou weer in Stevensbeek gehouden worden, maar die plaats stond weer niet in de advertentie.

Burgers uit het land, die bezwaar hadden gemaakt, kregen te lezen dat “….de gentech bacterie (…) in het oppervlaktewater terecht kan komen en zich op die wijze mogelijk op grotere afstand van Sint Anthonis kan verspreiden (…)”, een opmerking van de Raad van State (in 2012) bij een eerdere zaak, die De Gentechvrije Burgers en Stichting VoMiGEN in 2011 hadden aangespannen. https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/veulenprikbeslisopbezwmbosthealstad.pdf

De burgers uit Sint Anthonis kregen deze tekst niet, opmerkelijk, want zij wonen wel naast een rivier, die langs het proefproject stroomt! Nee, zij konden lezen in een aangepaste beslissing op bezwaar, dat zij geen directe omwonenden zijn! https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/veulenprikbeslissopbezwstanthonis.pdf

De proef is tenslotte gestopt, omdat er teleurstellende resultaten zijn volgens Intervet zelf.
Ook in Duitsland was men niet blij met de proef en werd er massaal geprotesteerd. https://www.gentechvrij.nl/veulenprik.html

 

•  Tijdens een andere hoorzitting (markttoelating gentech koolzaad, 565 handtekeningen, https://www.gentechvrij.nl/bezwaarkoolzaadgt73.html ) zei de voorzitter Mr. Span, dat we onze bezwaren maar moesten aankaarten bij de EU. Doch Europarlementariërs zeiden weer, dat we de bezwaren maar aan moesten kaarten bij de 2 de Kamer. Toen we een 2 de Kamerlid hierover spraken, zei hij, dat we maar vooral door moesten gaan met zienswijzen en beroepschriften schrijven. Hetzelfde advies kregen we eerder van een lid van de COGEM.

 

•  Brieven werden teruggestuurd en een Beschikking (gentechappelbomen IM-L 15-001 ) werd naar een verkeerd adres verzonden, terwijl Beschikkingen vroeger wel aan het goede adres werden gestuurd. https://www.gentechvrij.nl/ap.html

 

4. Het postbusnummer van het ministerie van IenM was verkeerd vermeld in een advertentie. Daardoor kwam een aangetekende brief weer terug en konden we weer opnieuw portokosten gaan betalen. https://www.gentechvrij.nl/a15pers.html

 

•  Stichting VoMiGEN, die eerder een zaak bij de Raad van State had gewonnen, bleek plotseling niet meer als belanghebbend te worden aangemerkt. https://www.gentechvrij.nl/veulenrvs2010.html

 

6. Vijftienhonderdzevenentachtig digitale handtekeningen werden niet geaccepteerd bij een zienswijze betreffende IM10-004. https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/kalfbezwaarmbosinternetzn.pdf

 

•  Vanaf het begin van de invoering van de gentech gewassen werden wij bestempeld als emotionele burgers, die niet voor rede vatbaar zijn. Terwijl alerte burgers, nl. wijlen mevrouw L. Eijsten en wijlen de heer J. van der Meulen vanaf het begin vele valabele rapporten die peer reviewed zijn, konden laten zien. Fragment uit één van hun bezwaren : Wij maken bezwaar tegen deze gang van zaken om op oude adviezen blind te varen. Het lijkt ons een kleine moeite om dit transparanter te maken, om ons bezwaar de wereld uit te helpen, door ALSNOG DE COGEM OM UPDATE VAN ADVIEZEN TE VRAGEN. https://www.gentechvrij.nl/rvs9907.htm l Deze burgers zorgden er voor dat twee gentech aardappelen, Apriori en Apropos, (Hettema, AVEBE) niet op de EU markt kwamen en dat er tijdlang een moratorium kwam op Nederlandse proefvelden door hun expertise. Zie https://www.gentechvrij.nl/rvs0001.html https://www.gentechvrij.nl/rvs9912.html of bijlage 2. Lees daar ook hun waarschuwing tegen het gebruik van antibiotica resistentie genen.

 

8. Tijdens een seminar in Den Haag in 2009 over moderne biotechnologie, geïnitieerd door minister Gerda Verburg, werd een bezorgde boerendochter en Gentechvrije Burgeres op zeer onbehoorlijke wijze de mantel uitgeveegd door de dagvoorzitter, Felix Rottenberg, omdat dat zij en public de volgende vraag dorst te stellen: ” Ik dacht dat tegenstanders ook een stem zouden krijgen, waarom zijn we eigenlijk uitgenodigd?”(NRC, 10-06-2009.)

 

9. 27-06-15 Het Ministerie van IenM kan toveren : In de advertentietekst is in eerste instantie een verkeerde rechtspersoon genoemd.

Plotseling een andere naam van een aanvrager op een veranderde ontwerpbeschikking van GGO IM-MV 15-001. Z ie https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/bzrdamnwOntwerpbeschikking.pdf , de advertentietekst met de oorspronkelijke tekst : https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/bzookrdamKennisgevingtekst.pdf is uit de online database verdwenen. Er is ook geen nieuwe advertentietekst te lezen. Oorspronkelijke ontwerpbeschikking, waar wij op reageerden, zie https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/bzrdamOntwerpbeschikking.pdf (meer info: https://www.gentechvrij.nl/beenpers.html )

Tot slot:

 

10. De door velen betreurde minister van Staat mevrouw Els Borst maakte dr. Arpad Pusztai tijdens het Overleg Biotechnologie (notaoverleg van de tijdelijke commissie Biotechnologie, 2002) belachelijk door het te hebben over “Ach dat sneeuwklokje”. (Wij waren daarbij aanwezig, de stenograaf heeft deze opmerking echter genegeerd). Puzstai is volledig gerehabiliteerd. https://www.youtube.com/watch?v=Onw72ShqbP4 en https://www.youtube.com/watch?v=a6OxbpLwEjQ

 

11. We kregen geen verslag van een hoorzitting in 2015 over een markttoelating van een gentech trosanjer met veranderde bloemkleur. Gelukkig was er pers aanwezig en stond de hoorzitting een paar dagen later in de Volkskrant. https://www.gentechvrij.nl/a152.html

 

12. Tijdens het publieksdebat “Eten en Genen” in 2002, mochten wij (wij hadden een stand namens de Natuurwetpartij) niet samen aan tafel zitten met deelnemers, die a-select uitgekozen waren om zich uiteindelijk uit te spreken over wel of geen gentech in Nederland en van toeten noch blazen wisten. We kregen allemaal een kaartje met een andere kleur opgespeld om onderscheid te kunnen maken. De manifestatie kwam uit de koker van het reclamebureau Schuttelaar en Partners . http://www.stichtingekopark.nl/ http://edepot.wur.nl/118085

 

Daarom is het dringend noodzakelijk de Actio Popularis weer in te voeren, en voorts tevens verschillende perspectieven en belangen inzichtelijk te maken, alsmede risicopercepties en ethische overwegingen die een rol spelen bij de discussie over ggo’s. En dus niet alleen de belangen van de biotechnologiebedrijven te behartigen maar zeker die van de burgers!!

 

We zijn het dan ook eens met de volgende citaten:

Door de argumenten, feiten, cijfers en verwachtingen van bezwaar (beroepsgronden) van intelligente voordenkers van het anonieme volk, tegen het in de praktijk brengen van de pseudowetenschap GENOMICS niet in de publieke ruimtes van de instituties te bespreken, kunnen bezwaren of aanbevelingen binnen de klinische praktijk van diverse ziekenhuizen, landbouw, milieu en andragogie, niet met het aspect van politiek gezag in de openbaarheid worden gebracht. Hiermee onthouden de staat en de Kamerleden het volk rechtswetenschap. knip

 

Dit is in strijd met de plicht van de staat om het algemeen belang te dienen en wat gelijk staat aan het beschermen van collectieve waarden. Het is eveneens in strijd met het principe van het begrip democratie en de plicht die ieder individu heeft ten aanzien van de samenleving, zoals opgenomen binnen het internationale Verdrag van Burgerlijke en Politieke Rechten.

 

Citaat: “Zich ervan bewust dat op de individuele mens, uit hoofde van de plichten die hij heeft tegenover anderen en tegenover de gemeenschap waartoe hij behoort, de verantwoordelijkheid rust te streven naar bevordering en inachtneming van de dit Verdrag erkende rechten, Zijn overeengekomen als volgt…” Einde citaat. Preambule Burgerlijke en Politieke rechten (BuPo) Citaten van de heer R. Verlinden: https://www.gentechvrij.nl/plaatjesgen/RobErasmus131113%20BeslopbezwwijzigingsbeslGGOIM12-00203.pdf

 

Citaat: „Nimm das Recht weg – was ist dann ein Staat noch anderes als eine große Räuberbande, hat der heilige Augustinus einmal gesagt”. Einde van het citaat. Rede van Paus BenediktusXVI, in de Bundestag in Berlijn op 22.09.2011.

 

De Gentechvrije Burgers vinden dat deze gentech therapeuticum proeven geen doorgang mogen vinden.

Hoogachtend,

 

Miep Bos, woordvoerster van De Gentechvrije Burgers, Europees Consumentenplatform (The European GMO-free Citizens).

Lelystad
www.gentechvrij.nl

Deze aanvulling op onze zienswijze/open brief van 31 oktober jl. is ook te vinden via www.gentechvrij.nl/Bcel2.html

Bijlage 1: Voorzichtig met gentherapie , NRC 27-10-2016.

Zie ook: November 16th 2016: Alarming Levels of Monsanto’s Glyphosate Found in Popular U.S Foods. http://action.fooddemocracynow.org/sign/alarming_levels_of_Glyphosate_in_American_foods/?t=6&akid=1946.325559.kU-Kaz#take-action of https://www.gentechvrij.nl/thegmofreecitizens.html

Bijlage 2: Historie uit 2000 maar nog steeds actueel: Bezwaarschrift tegen verlenen van vergunning voor teelt van genetisch veranderde aardappelrassen. J. van der Meulen, L. Eijsten .
https://www.gentechvrij.nl/rvs0001.html Met toestemming overgenomen.

Zie ook: Op de bres voor veilig voedsel. Auteur: Catrien Seite. Financieel Dagblad, 19-05-2000.

Bijlage 3: Handtekeningen van Stichting Ekopark, Lelystad.


Bijlage 2.

Bezwaarschrift tegen verlenen van vergunning voor teelt van genetisch veranderde aardappelrassen

Amsterdam, 11 januari 2000

BGGO 99/13

AANGETEKEND

Aan het Ministerie van VROM, ect.

Mijne Heren,

Betreft aanvraag van voorgenomen introductie in het milieu van GMO’s, d.w.z. verzoek tot vergunning voor vermeerdering, teelt en verwerking van door middel van genetische modificatie in hun zetmeelsamenstelling veranderde aardappelrassen (2 specifieke aardappelrassen, in het Cogem-advies dd. 12.1.99 genoemd: Apriori en Apropos) te verlenen aan Hettema Zonen Kweekbedrijf B.V. Dossier BGGO 99/13. Tot expressie komende genen: as-KGZ en nptII.

Wij maken bezwaar tegen het verlenen van de vergunning BGGO 99/13, en wel om volgende redenen:

Ten eerste:

De introductie in het milieu betreft een kleinschalige “proef”. Klasse IV. Hierbij zou – door de COGEM arbitrair vastgesteld dd. 18.5.99 in vergadering dd. 23.3.99 – MINDER gegevens bij de risico-beoordeling bekend hoeven te zijn vanwege de kleinschaligheid, en ook omdat bij aanvankelijk kleinschalige proeven in het algemeen nog weinig gegevens bekend zijn.
Er zou ook bij het bekend worden van nieuwe gegevens en het duidelijk worden van risico’s gereageerd kunnen worden met het intrekken van de vergunning.

Wij menen, dat, wanneer risico-gegevens bekend zijn , deze- ook wanneer ze eerst in een volgend grootschalige proef arbitrair een rol zouden gaan spelen – risico’s reeds nu in de beoordeling betrokken moeten zijn.

Bij deze ontwerpbeschikking 99/13 heeft VROM risico’s en bezwaren – naar voren gekomen bij grootschalige experimenten en een aanvrage voor markttoelating (AVEBE dossier C/NL/96/10) – ten onrechte onvoldoende geëvalueerd.
Het blote bekend zijn van deze risico’s had tot een indringende evaluatie moeten leiden.

Een bespreking van de problematiek, zoals deze vervolgens in de Opinion van de Sc. Comm. On Plants – vergadering 2.10.98 SCP/GMO/044 (bijgelsloten) – naar voren komt ware zeker op zijn plaats geweest.
Wij doelen op de onbedoelde aanwezigheid van de TOTALE vector in de aardappel, inclusief Origin of replication en een aantal genen, waaronder het antibioticum-resistentie-gen nptIII (Amikacin-, Kanamycin- , Neomycin-, Paromomycin-, Ribostamycin-, Lividomycin-, Butirosin-, Gentamycin-, Isepamicin-resistentie, en o.a. TetR voor Tetracycline Resistentie Repressor, met bacteriële promoters.

Wij maken bezwaar tegen deze onvoldoende risicoevaluatie tot het in principe buiten beschouwing laten van de onbedoeld aanwezige inserties, door arbitrair te beslissen, dat dit voor een Klasse IV proef niet nodig zou zijn!

Ten tweede
VROM baseert zich – zoals zij dit ook expliciet in de aanvrage voor markttoelating voor deze aardappel zegt (zie hiervoor) – hoofdzakelijk op de tot expressie komende genen.

Een daarvan is het antibioticum-resistentie-gen nptII dat voor het beoogde doel verder betekenisloos is, en eigenlijk verwijderd dient te worden. (In het eerste bezwaar ging het o.a. om een andere NIET tot expressie komende antibioticum-resistentie-gen).

Er bestaat nu , anno 2000, een door velen gehuldigde opvatting, dat de aanwezigheid van antibioticum-resistentie-genen ongewenst is – al dan niet tot expressie komend.Ook in de COGEM is dit standpunt vertegenwoordigd.

Overheden van landen verbieden invoer van GGO’s met deze genen, zoals o.a. Oostenrijk, Noorwegen, enz. Professionele instanties, zoals de British Medical Association, spreken zich duidelijk uit tegen de antibioticum-resistentie-merker-genen.

Op Europees Regelgevens Niveau is er sprake van een “uitfaseren” van deze genen, ook van de reeds TOEGELATEN producten.

In schril contrast met anno 2000 baseert VROM zich in hoofdzaak op een rapport uit 1991 (eerste druk), dat in opdracht van VROM werd geschreven. Dit rapport bespreekt eigenlijk alleen de “veiligheid” van nptII kanamycineresistentie als merker-gen. In die zin, dat planten met dit gen geen selectief voordeel zouden hebben in het milieu, en dus geen onuitroeibaar onkruid zouden kunnen worden.

Zoals VROM het rapport aanhaalt wordt gesuggereerd dat het om gezondheidsaspecten zou gaan.

DIT IS BIJZONDER MISLEIDEND.

Bij de risico-beoordeling van antibioticum-resistentie-merker-genen komen vele aspecten naar voren.

  • In september 1998 heeft de EPA in een “Guidance Document for Industry” een inventarisatie van deze aspecten en de verschillende meningen hierover gegeven – met literatuur-referenties.
  • Het VROM-rapport (1991) gaat voor wat betreft het nptII-gen uit van een spectrum van twee resistenties (neomycine en kanamycine).
  • Het Guidance Document uit 1998 geeft een spectrum van ZES .
  • Het VROM-rapport uit 1991 noemt Horizontal Gentransfer van plant naar bacterie alleen theoretisch mogelijk maar nog nooit aangetoond.
  • In 1994 toonde Kirsten Schlüter de overdracht van aardappel naar de bacterie Erwinia aan.
  • IN 1998 TOONDE KIRSTEN SMALLA, Braunschweig, de horizontal gentransfer VAN SUIKERBIET NAAR DE BACTERIE ACINETOBACTER AAN. Rapport bijgaand.
  • In 1999 publiceerde Dany Mercer de overdracht van PLASMIDE DNA NAAR STREPTOCOCCUS IN MENSELIJK SPEEKSEL.

DE OVERDRACHT IS DUS NIET THEORETISCH!!

Dat deze overdracht betekenisloos zou zijn, gezien de in hoge percentages voorkomende natuurlijke antibiotica-resistenties is echter zeer aanvechtbaar.

  • Ten eerste wordt lang niet altijd en consequent een natuurlijke achtergrond gevonden en is er over deze natuurlijke achtergrond weinig gepubliceerd.
  • Ten Tweede kan het percentage van het voorkomen van antibioticum-resistentie alleen bepaald worden bij kweekbare (op een voedingsbodem) bacteriën en lang niet alle bij bodemmonsters voorkomende bacteriën zijn kweekbaar.
  • Ten derde heeft de bepaling van de achtergrond-resistentie betrekking op de fenotypische resistentie (verschijningsvorm) en niet op de specifieke genotypische (genetische eigenschappen) resistentie, en weten we ook niet of de resistentie op een gen in het chromosoom van de bacterie of op een gen in een plasmide berust.

Ten derde:

Wij maken kortom bezwaar tegen het voorkomen van een tot expressie komend antibioticum-resistentie-gen, en het voorkomen van een NIET tot expressie komend onbedoeld aanwezig antibioticum-resistentie-gen.

DIT STELT DE GEBRUIKSMOGELIJKHEDEN VAN ANTIBIOTICA IN DE WAAGSCHAAL. Voor het nptII-gen moeten we nieuwe toepassingen van dit gen couperen.

Voor her hier nu opduikend nptIII-gen – eigenlijk in Nederland nooit aan de orde geweest – moeten we überhaupt niet aan gedogen denken, ook al omdat dit gen in zijn spectrum ( 9 stuks, genoemd op blz. 2) het door velen als zeer belangrijk geachte antibioticum Amikacin bevat. In de Opinion van Sc. Comm. On Plants komt dit belang naar voren.

In het door het RIVM in opdracht van de overheid gemaakte rapport dd. augustus 1999 inzake Amikacin werden specifiek Nederlandse gegevens verwerkt. Werd vergeten, dat de aardappel ook bedoeld is om te worden geëxporteerd? In het buitenland zal men niet zo blij zijn met de bewuste aardappel.

Co-producten van deze aardappel kunnen zorgen voor resistente ziekteverwekkers via diervoeder.

Het RIVM-rapport wijst op het belang van Amikacin bij de bestrijding van TBC – welke ziekte de kop op steekt-. Wij sluiten bij een brief, die werd gepubliceerd in het Agrarisch Dagblad, die voor zichzelf spreekt.

Tenslotte willen wij erop wijzen, dat een beroep op het economisch belang van de amylopectine-aardappel via gen-modificatie ongefundeerd is. Men zou een zeker risico mogen nemen voor een te verwachten winst (risico-analyse). Er bestaat namelijk een mutant aardappel met de gewenste eigenschappen. Door traditioneel veredelen kan in ieder ras zonder een enkel risico de gewenste eigenschappen gerealiseerd worden. Waarom dit niet reeds is gebeurd is een levensgroot raadsel.

Het verlenen van een vergunning zoals aangevraagd voor de genetisch gemodificeerde aardappel moet achterwege blijven.

J. van der Meulen, L. Eijsten.

Einde 1ste aanvulling van de zienswijze.

25 november 2016: Naar de 2de aanvulling. Zie database ministerie.

29 november 2016: Naar de 2de verbeterde aanvulling. Zie database ministerie.

06 december 2016: Naar de laatste aanvulling, mede gericht aan de anonieme geneesheren, -dames(?). Zie database ministerie.

 


Meer informatie.

Eén van de vele  artikelen over Lili Eijsten en Han van der Meulen “Op de bres voor veilig voedsel” is te lezen in het Financiële Dagblad. Wil je het hele artikel lezen (archiefstuk), dan moet je je abonneren.

Financieel Dagblad, Catrien Seite, 19-05-2000.

Meer over Lili Eijsten en Han Van der Meulen.
Meerdere bezwaarschriften en opmerkingen.

VROM moet gaan bezemen. Ravage #285 van 28 mei 1999
Lili Eijsten en Han Van der Meulen worden genoemd.

Debat gentechnologie in de doofpot. Ravage #10, 21 juli 2000
Waarom Monsanto, Schuttelaar en Partners koos voor haar propaganda. En de Consumentenbond eerst geen voorstander was van etikettering.


Over antibioticaresistentiegenen:

4-02-2016: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde: Op 18 november 2015 beschreven Chinese en Britse onderzoekers – voor het eerst – de overdraagbaarheid van resistentie voor het antibioticum colistine via een plasmide. 1 In bacterieland betekent dit dat de resistentie zich veel efficiënter zal verspreiden onder soortgelijke en andere bacteriesoorten Bron.

Fragment COGEM over de opinie van de EFSA in 2007:

In 2004 heeft de EFSA een opinie uitgegeven over de toepassing van antibioticum- resistentiegenen in gg-gewassen (4). De EFSA heeft niet slechts geoordeeld over het gebruik van deze genen in gewassen voor veldproeven, maar ook voor teelt. Hierbij heeft zij ook de veevoederveiligheid en de voedselveiligheid in beschouwing genomen.

De EFSA neemt de stelling in dat genen die coderen voor resistentie tegen antibiotica welke gebruikt worden bij medische of veterinaire behandeling, speciale aandacht verdienen in de milieurisicoanalyse. Op basis van het belang van het antibioticum als therapie en het effect dat de resistentiegenen zullen hebben op het milieu en de gezondheid van mens en dier, heeft de EFSA antibioticumresistentiegenen ingedeeld in drie groepen:

In groep 1 bevinden zich resistentiegenen die reeds wijdverspreid zijn onder bodem- en darmbacterie¨n en die tevens resistentie veroorzaken tegen antibiotica welke van geen of weinig belang zijn als geneesmiddel. Een voorbeeld is het nptII gen.

Tot groep 2 behoren resistentiegenen die wijdverspreid zijn in micro-organismen in het milieu en die resistentie veroorzaken tegen antibiotica welke gebruikt worden als therapeuticum in bepaalde gebieden van de geneeskunde. Tot groep 2 behoort onder andere het aadA gen.

Als laatste bestaat groep 3 uit antibioticumresistentiegenen die resistentie geven tegen antibiotica welke van zeer groot belang zijn in de geneeskunde. Onder deze groep vallen de genen nptIII en tetA .

De EFSA is van mening dat 1) de frequentie van genoverdracht van gg-planten naar bacterie¨n zeer laag is voor de drie genoemde groepen en dat 2) het is aangetoond – dan wel zeer waarschijnlijk is – dat een aanzienlijke ‘pool’ van resistentiegenen reeds aanwezig is in bacterie¨n in het milieu (4). Onder het milieu wordt in dit geval verstaan: bodem, planten, water, humane en dierlijke darm. Voor resistentiegenen in groep 1 concludeert zij dat er geen beperkingen zijn ten aanzien van het gebruik in gg-gewassen. Over genen in groep 2 is de EFSA van mening dat deze aanwezig mogen zijn in gg- planten die gebruikt worden in veldproeven. Daarentegen stelt de EFSA dat het gebruik van genen uit groep 3 in gg-planten niet toegestaan kunnen worden voor veldproeven of teelt vanwege het huidige klinische belang van de antibiotica waartegen ze resistentie veroorzaken.

CGM/070703-01

Advies gebruik van antibioticumresistentiegenen in gewassen voor veldproeven.

Onze vraag: Is dit niet ook van toepassing op andere GM toepassingen zoals deze proef? tetA wordt in deze proef ook gebruikt!


 

Alle verdere info database Ministerie