Transgene produkten komen op ieders bordje – Naar aanleiding van

== Aantekening ==

Naar aanleiding van “Transgene produkten komen op ieders bordje”

== Omschrijving ==

Nog uitzoeken waarop dit stuk een reactie is.

== Auteur(s) ==

  • Eijsten, Lily
  • Meulen van der, J (Han)

== Volledige tekst ==

AMSTERDAM, 1.1.98

Naar aanleiding van “Transgene produkten komen op ieders bordje”

Transgene organismen, genetisch “gemodificeerde” organismen: Wat speelt er nu?

Bij de introduktie van de nieuwe techniek om het erfelijk materiaal (de genen), dat tot dan alleen binnen de eigen soort uitgewisseld kon worden (door kruising) nu ook tussen de soorten uit te wisselen, werden ons gouden bergen beloofd.

We kregen een visioen van een luilekkerland waar de gebraden duiven (genetisch gemodificeerd om zichzelf te braden) ons in de mond zouden vliegen.

We zijn nu een aantal jaren verder en we kunnen eens zien wat de eerste prestaties zijn.

De eersteling was een tomaat, die nooit echt lekker rijp wordt, zodat hij makkelijker kan worden vervoerd en langer op de schappen kan blijven liggen.
Heel toepasselijk, kreeg deze de naam Flavor Saver. Het schijnt, dat niemand hem wil eten in afwachting tot hij echt rijp wordt.

De grote inspanning is echter besteed aan gewassen, welke resistent gemaakt werden tegen onkruidbestrijdingsmiddelen (de middelen glyfosaat en glufosinaat-ammonium). Natuurlijk omdat hier het grote geld ligt in de vorm van de verkoop van het middel (omzetten in de orde van 350 miljard dollar en winsten van 350 miljoen dollar bijv.). Er wordt dan ook wereldwijd op grote schaal geïnvesteerd in nieuwe fabrieken. Dit staat in schril contrast met de belachelijke bewering, dat er minder onkruidverdelger nodig zou zijn.

Deze inspanning heeft ons de beruchte soja van Monsanto (nu in 2020 Bayer, bijgewerkt) en de “supermais” van Ciba-Geigy (nu Novartis) geleverd, o.a.

Een heleboel mensen zijn hiermede niet erg gelukkig. De kranten staan er bol van. Dit ongenoegen vindt zijn grond in een aantal zaken, welke we eens op een rijtje zullen zetten.

Ten eerste de wijze, waarop de herbicide-resistentie werkt. Het glufosinaat-ammonium wordt omgezet in een produkt (metaboliet), hetwelk verder onveranderd in de plant blijft, en dat bij de vertering door mens en dier het glufosinaat weer terug vormt.

Het glyfosaat bindt zich aan een (altijd al aanwezig) enzym, dat nu onwerkzaam wordt, maar de plant is genetisch gemodificeerd en heeft een extra enzym gekregen, dat de uitgevallen taak van het onwerkzame enzym overneemt. Ook hier komt het gebonden glyfosaat bij vertering weer vrij.

Het komt er op neer, dat ongevoeligheid voor onkruidverdelgers leidt tot in verhouding buitensporig hoge residu-gehaltes.
Daarbij komt, dat zowel glyfosaat als glufosinaat onplezierige effecten blijken te hebben, welke eerst na jaren gebruik aan het licht kwamen. (aantasting sperma-kwaliteit, resp. hersenbeschadiging jonge zoogdieren, apoptosis).

Ten tweede zijn bij het uitvoeren van de genetische manipulatie in het laboratorium een paar ongelukkige keuzes gemaakt, waarvan we nu met de brokken zitten.
Er werden namelijk niet alleen de nieuwe genen met de gewenste eigenschappen ingebracht, maar nog andere voor herkennings-doeleinden en selectie (Merker- en reporter-genen).

Zo werd b.v. in de tomaat en in de mais een gen voor een antibioticum-resistentie gebracht, welke in het eindprodukt niet gebruikt worden, maar wèl aanwezig zijn. De blote massale aanwezigheid van dit gen is een TIJDBOM, welke de bruikbaarheid van het antibioticum wel eens zou kunnen opblazen.

Een andere eigenschap als antibioticum-resistentie was hier veel meer op zijn plaats geweest.

Ook is gebruik gemaakt van promotor en terminator van het bloemkool mozaïkvirus. Er zijn stemmen, welke zeggen dat het massale aanwezig zijn en beschikbaar zijn van deze promotor wel eens zou kunnen leiden tot virulentie-explosies bij andere virussen, welke nu met minder werkzame promotoren verder vegeteren.

Het ware wenselijk geweest, om uit de grootschalig op de markt gebrachte gewassen deze laboratorium-hulpjes te verwijderen.

De gebraden duiven zijn er nog niet, het is bij een onrijpe tomaat gebleven.

L.Eijsten en J. van der Meulen


Zie ook:


Archief TSS:  Bezwaarschriften en commentaren van Lily Eijsten.

Gezond wantrouwen tegen onzekere genetica

== Titel ==

Gezond wantrouwen tegen onzekere genetica

== Omschrijving ==

Bioloog Miedema sust dat transgeen ingrijpen niet gevaarlijk is. Lily Eijsten is het volstrekt oneens met hem en dient van repliek.

Artikel onder de rubriek Opinie in het Agrarisch Dagblad van 22-11-1996

== Auteur(s) ==
* Eijsten, Lily

== Uitgever ==

Agrarisch Dagblad

== Volledige tekst ==

Gezond wantrouwen tegen onzekere genetica

Bioloog Miedema sust dat transgeen ingrijpen niet gevaarlijk is. Lily Eijsten is het volstrekt oneens met hem en dient van repliek.

Lily Eijsten uit Amsterdam ageert al geruime tijd tegen genetische manipulatie van landbouwgewassen.

—-

Na lezing van het artikel van bioloog R Miedema in het Agrarisch Dagblad van 2 november moet ik wel reageren op het gebrek aan kennis dat hij laat zien over de feiten met betrekking tot gmo’s (genetisch veranderde organismen) en herbiciden.

De commotie waar hij op doelt wordt deels veroorzaakt door de onbekendheid met de materie van het grote publiek, deels door wat via voornamelijk buitenlandse rapporten tot ons komt en voor een deel door geruststellende mededelingen van de fabrikanten van herbiciden. Wij, nuchtere Hollandse consumenten, krijgen dan gewoon argwaan.

Voorlichting van de overheid is er niet en is ook moeilijk te geven op dit moment. De overheid richt zich ook via officiële aankondigingen tot de Nederlandse bevolking om commentaar te krijgen op de toelating van de gmo’s op de markt, respectievelijk toelating tot het doen van proeven. Er zijn weinigen, die de overheid steunen in hun moeilijke beslissingen.

Een publicatie waar velen en ook de overheid aan refereren is het boekje Glyfosaat, uitgegeven onder auspiciën van de Wereldgezondheidsraad (WHO) in 1994. Een onderzoek van het Centrum voor Landbouw en Milieu heeft bezwaren tegen transgene soja ongegrond verklaard. Er kan zo veel “verklaard” worden, maar is ook bewezen dat transgene producten ongezond zijn? Hersenbeschadiging en nierafwijking merkt men pas veel later op en zijn blijvend. Deze feiten werden door gerenommeerde wetenschappers aan het licht gebracht.

In dit verband noem ik hieronder de conclusie naar aanleiding van het WHO-rapport Glyfosaat door Kiwa, het kwaliteitscontrole-instituut op waterleidinggebied: “Op grond van de beperkte gegevens en de gemaakte aannames moet voorlopig worden aangenomen dat de gevonden concentraties glyfosaat en ampa waarschijnlijk geen gezondheidsrisico vormen voor de mens.” Aan dit rapport wordt door velen gerefereerd als het erom gaat aan te geven hoe betrouwbaar die gmo’s zijn. Die gevonden concentraties glyfosaat en ampa zijn afkomstig van het gebruikte herbicide (over ampa lopen nog onderzoeken). Bij toepassing van gmo’s straks lopen die concentraties ongetwijfeld op.

Zoals iedereen kan lezen, is er geen enkel overtuigend bewijs aangevoerd om met een gerust hart ‘novel fond’ te eten. Maar als een kleine groep niet aan de bel zou trekken, krijgen we dat ‘novel fond’ allemaal door onze strot geduwd. Het zou een aanfluiting voor onze democratie zijn als bezorgde consumenten hun stem niet zouden mogen laten horen. Wij willen keuzevrijheid.

Miedema voert aan dat de herbicide-resistente soja identiek is aan het gangbare product. Dit is pertinent niet waar. In transgene soja is het glyphosate oxidoreductase (gox) gen ingebracht, dat in de plant het genproduct glyphosate oxidoreductase vormt. Dit is geen minimaal verschil. Waar is het bewijs dat dit gen-product gebagatelliseerd kan worden? Het zou ook onderhevig moeten zijn aan normering. Monsanto heeft voor deze normering vrijstelling gevraagd.

Bij gebruik van glyfosaat is de teler beperkt in de mogelijkheden van het herbicide-gebruik en kan geen breed spectrum herbicide toepassen. Men kan nu op elk moment glyfosaat gebruiken en dat garandeert niet een minder gebruik. Het kan ook voorkomen dat extra gespoten moet worden bij bijvoorbeeld vochtig weer.

Milieuvriendelijk? Rapporten tonen aan dat het de spermakwaliteit aantast. Dit is al jaren bekend en geldt overigens niet alleen voor glyfosaat. Aardig is ook dat de prijs van glufosaat in de VS gehalveerd werd. Monsanto komt ook met versies van de transgene soja – Roundup Ready soybeans – en zegt: “Companies and products that may compete with Roundup after the patent expires are identified.” (Chemical Marketing Reporter, 10 juni 1996).

Schoffelen is wel erg primitief. Er zijn in het buitenland machines ontwikkeld die heel efficiënt kunnen werken in Nederland, en dit land willen wij graag zo schoon mogelijk houden. Het erosieprobleem is groot. Maar moet dat dan maar vervangen worden door gezondheidsproblemen?

Zo vragen de zuivelbedrijven zich af welke ongezonde stoffen in melk terechtkomen. Antwoord krijgen ze niet. De veeboeren moeten maar zorgen dat de melk vrij is van gifstoffen. Misschien kan bioloog Miedema er bewijzen voor leveren dat in melk geen spoor van herbiciden te vinden is en kent hij onderzoeken op dit gebied en weet hij dat EPA hogere toleranties geeft voor sojapeulen (veevoer) dan voor de boon.

Gelukkig ontdekken de grote bedrijven waar hun verlies zou kunnen zitten. Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. Rabobank Nederland geeft in haar boek The World Seed Market inzicht in de wereldomspannende zaadmarkt en legt de nadruk op kostenbesparingen en het grote marktaandeel in de huidige verzadigde markt.

De consument heeft het laatste woord. Die wenst geïnformeerd te worden over hetgeen hij eet en wenst niet gesust te worden met mededelingen van herbicide-fabrikanten dat het allemaal gezond is. Men verlangt bewijzen dat het gezond is. Heel moeilijk! Uiteindelijk gaat het om stoffen die tot de organofosfaten behoren – oorspronkelijke oorlogsgassen.

Er is hierover weinig informatie en er zijn nu te weinig proeven gedaan om een voor de consument en industrie wegens keuzevrijheid zo belastende toelating op de markt te rechtvaardigen.


Archief TSS:  Bezwaarschriften en commentaren van Lily Eijsten.

 

De feiten over het gebruik van glyfosaat

== Titel ==

De feiten over het gebruik van glyfosaat

== Omschrijving ==

Artikel in het Agrarisch Dagblad, gepubliceerd 8-8-1996, van L.Eijsten en J van der Meulen.

== Auteur(s) ==
* Eijsten, Lily
* Meulen van der, J (Han)

== Uitgever ==
Agrarisch Dagblad

== Volledige tekst ==

”’De feiten over het gebruik van glyfosaat”’

OPINIE: L. Eijsten en J. van der Meulen verrichtten literatuuronderzoek naar de effecten van Finale en Round-up op mens en milieu.

Voor het bestrijdingsmiddel glyfosaat bestaat veel waardering in de sector, constateren J. van der Meulen en L. Eijsten. Volstrekt ten onrechte. Zij zetten de gevaren op een rij.

—-

De laatste tijd verschijnen er veel lovende en wervende artikelen over glyfosaat. Dat kunnen wij niet begrijpen, want wat zijn de feiten:

1. Nog nimmer is een opbrengstverbetering hard gemaakt (natuurlijk wel de opbrengst voor producent Monsanto in het bijzonder niet de met glyfosaat-resistente variëteiten;

2. Het voordeel, dat glyfosaat, makkelijk naar het grondwater zal uitspoelen moet worden betaald met de aanwezigheid van residuen in oogsten – nog jaren na de toepassing, en de Nederlandse waterleidingbedrijven zijn rabiaat over de gigantische massa ampa (Amin Methyl Phosphonic Acid) in het oppervlaktewater;

3. Gewassen blijken residuen te bevatten (en zijn dus minderwaardig). Deze residuen vinden we terug in bij voorbeeld varkensniertjes (ook de varkens gevoerd met dit gewas worden minderwaardig) en in wilde paddestoelen;

=== Spermakwaliteit ===
4. Glyfosaat is een van de weinige pesticiden waarvan is aangetoond dat zij de spermakwaliteit aantasten. Op twee manieren. Ten eerste wordt de hormonenbalans gewijzigd en de spermatogenese gaat in de fout. Ten tweede is het ook direct cytotoxisch voor sperma. (de effecten: verminderd libido, verminderde ejaculatie, verminderde aantallen spermatozoën per milliliter waarvan bovendien meer dood, meer abnormaal en minder beweeglijk en met vertraagde stofwisseling).

Deze effecten worden gemeten bij tien procent en één procent van de dodelijke dosis oraal. Het effect bij tien procent is maar heel weinig groter dan bij één procent. Blijkbaar is al een plafond in effect bereikt bij één procent (door opnamemoeilijkheden?). Dit belooft wat voor de noel (no observable effect level), waar we nu naar moeten zoeken. Het effect op sperma verdwijnt eerst na zes weken. Er is echter een schrale troost: menselijk sperma is in vitro minder gevoelig dan konijnensperma.

5. De giftigheid van glyfosaat zou volgens fabrikant Monsanto nogal meevallen. Het is echter een ideaal gif voor zelfmoord. Het leegdrinken van een koffiebeker leidt in vijftig procent van de gevallen tot de dood. En hoe! De bloeddruk valt langzaam weg, aanvankelijk kan dit door de dokter onmiddellijk worden verholpen, maar niet altijd. De middeltjes worden op den duur onwerkzaam, en de zelfmoordenaar sterft voor de ogen van de handenwringende dokter: Ondertussen kan de zelfmoordenaar genieten van de reacties van omstanders. Japanse schoolkinderen met een slecht rapport doen dit!

=== Finale ===
Niet alleen voor Round-up, maar ook voor Finale wordt druk gelobbyd. Ook hier zijn opbrengstverbeteringen ‘fraglich’. Ook bij dit middel bevatten de gewassen residuen. Ook bij dit middel weet niemand wat er gebeurt bij een acute vergiftiging. Het werkt op het centraal zenuwstelsel en verlamt de ademhaling. De dokter kan de patiënt redden door hem kunstmatig te beademen, maar geheugenverlies blijft over.

Het glufosinaat werkt in de plant als een glutamine synthetase-remmer. Ook in zoogdieren werkt het zo. Het is nu gebleken in een recent rapport van de Universiteit van Tokyo, dat wanneer jonge ratten met nog onvolgroeide hersens worden blootgesteld aan een zeer lage dosis van één milligram per kilo lichaamsgewicht (de tot nu toe gehanteerde no observable effect level) in de zich ontwikkelde hersens zich minder glutamine-receptoren vormen dan gebruikelijk. Hetgeen blijvend aantoonbaar is (gedragsstoornissen).

=== Verdacht ===
Derhalve worden de residuën en de metabolieten in de geoogste plant uiterst verdacht. Het residu d-Phosphinotricin zou wel eens geïsomeriseerd kunnen worden tot L-phosphinotricin. En het Acetylphosphinotricin wordt in de darmen deels gedeacetyleerd en dan heb je de poppen aan het dansen: glufosinaat in het lichaam!

De destructie van de gluta mine-receptoren is reeds bij, één milligram per kilo lichaamsgewicht maximaal en wordt niet groter bij een hogere dosering. De werkelijke no observable effect level is derhalve veel lager!


Zie ook:
Archief TSS:  Bezwaarschriften en commentaren van Lily Eijsten.